Մայրենիի ֆլեշմոբ
1․ Բառարաններից օգտվելով՝ -ություն ածանցն ունեցող այնպիսի բառեր գրե՛ք, որոնք վերաբերում են գիտության հետևյալ ճյուղերին՝
ա) ֆիզիկա բ) իրավաբանություն գ) տնտեսագիտություն
դ)քիմիա ե) լեզվաբանություն զ) կենսաբանություն
է) գրականագիտություն ը) պատմություն թ) աշխարհագրություն
ա) արագություն, մագնիսականություն, ձգողականություն
բ) օրենսդրություն, անվտանգություն, տեղեկատվություն
գ) հետազոտություն, հաշվետվություն
դ) դեղագործություն, հատկություն, միացություն
ե) բովանդակություն, վերլուծություն, արտասանություն
զ) նյութափոխանակություն, բժշկագիտություն
է) տեքստաբանություն, մատենագիտություն, թարգմանություն
ը) գործունեությունը, մարդկություն, ուսումնասիրություն
թ) քարտեզագրություն, հայտնագործություն, տեղաբաշխություն
2․ Օգտվելով բացատրական բառարանից՝ գտե՛ք հետևյալ հնաբանությունների իմաստները։
ա) գահնամակ
բ) սենեկապետ
գ) զորանամակ
դ) ոստանիկ
ե) բդեշխ
զ) մարդպետ
է) կուսակալ
ը) սպարապետ
ա) պաշտոնական դրություն, օրինադրություն նախարարական գահերի մասին
բ) պաշտոնյա, որի պարտականությունն էր թագավորական կամ իշխանական պալատի ներսը հսկողություն ունենալ
գ) հին Հայաստանի ռազմական ուժերի քանակի և դասակարգման մասին հրովարտակ։
դ) արքունական ոստանի բնակիչ
ե) հին Հայաստանում՝ չորս մեծ նախարարությունների պետեր սահմանագլուխների վրա, որոնք բոլոր նախարաներից ազատ էին և ավելի անկախ։
զ) արքունի պալատի ներքինապետ հայ Արշակունիներ ժամանակ
է) բարձրաստիճան պաշտոնյա, որին հանձնվում է պետության մի ծայրագավառի բարձրագույն կառավարությունը։
ը) զորաբանակի գլավոր հրամանատար, զորավար։
3․ Կողք կողքի գրե´ք գրական լեզվի տարբերակային (արևմտահայերեն և արևելահայերեն) բառերը:
սուղ, ճատրակ, հարևան, հեռախոս, քարյուղ, ակադեմիկոս, առտու, տանկ, գնացք,
դրացի, թանկ, շախմատ, հեռաձայն, կաճառորդ, նավթ, ժյուրի, կինո, ռադիո,առավոտյան
պետնիշ, մրցատյան, շարժանկար, ագեվազ, գազար, ձայնասփյուռ, հրասայլ, կառախումբ, կենգուրու, ստեպղին, դեղարան, դեղատուն, գերբ:
սուղ-թանկ
ճատրակ-շախմատ
հարևան-դրացի
հեռախոս-հեռաձայն
քարյուղ-նավթ
ակադեմիկոս-կաճառորդ
առտու-առավոտյան
կառախումբ-գնացք
պետնիշ- գերբ
մրցատյան-ժյուրի
շարժանկար-կինո
ագեվազ-կենգուրու
գազար-ստեպղին
ձայնասփյուռ-ռադիո
հրասայլ-տանկ
դեղարան-դեղատուն
4․ Հետևյալ առածներում կետերի փոխարեն լրացր´ք ներքևում տրված հականշային զույգերը:
1․ Ջրի .…ը ջուրն էլ …: 2…ը …ին մանր կբրդի: 3. ․․.ը մի քար ․․․ ծովը, հազար ․․․չկարողացան ․․․․: 4 … տվին, … ուզեց: 5.Շատ մի՛ …, … կա …։ 6. …ն ու …ը ախպեր են: 7. …ից….չկա, 8. Քամու .․․ը քամին…: 9. Ճամփորդի…ն իր ձեռքին է, …ը` Աստծո:
Սիրել-ատել, բերել-տանել, գնալ-դառնալ, լաց-ծիծաղ, գիժ-խելոք, երես-աստառ, թանկ-էժան, գցել-հանել, սոված-կուշտ
Ջրի բերածը , ջուրը կտանի:
Կուշտը սովածին մանր կբրդի։
Գիժը մի քար գցեց ծովը, հազար խելոք չկարողացան հանել։
Երես տվին, աստառ ուզեց։
Շատ մի՛ սիրի ատել կա, շատ մի՛ ատի սիրել կա։
Լացն ու ծիծաղը ախպեր են։
Թանկից էժան չկա։
Քամու բերածը քամին կտանի։
Ճամփորդի գնալն իր ձեռքին է, դառնալը` Աստծո:
5․ Լեզվաընտանիքներից ամենածավալունը հնդեվրոպականն է: Հայերենում հնդեվրոպական նախալեզվից կամ մայր լեզվից ժառանգած բազմաթիվ բառեր կան: Լեզվազգացողությամբ կռահի՛ր` հնդեվրոպական մայր լեզվի նշված բառերից որո՞նց են համապատասխանում հայերեն տրված բառերը:
Նախալեզվով՝ mātēr: vedami father, domus, panǰ, vinum, doron, gaw։
Հայերեն՝ գինի, մայր, հինգ, գիտեմ, հայր։
mātēr – մայր
father – հայր
vinum – գինի
6. Օգտվելով բառարաններից՝ գտե´ք տրված բառերի հայերեն համարժեքները։
ա) ուլտիմատում
բ) կոմյունիկե
գ) մեմորանդում
դ) դե ֆակտո
ե) դե յուրե
զ) ադեկվատ
է) անոմալ
ը) ամբիցիոզ
թ) աժիոտաժ
ա) Վերջնագիր
բ) ամփոփագիր
գ) հուշագիր
դ) փաստ(ացի)որեն
ե) ըստ օրենքի
զ) պատշաճ
է) անկանոն
ը) հավակնոտ
թ) խառնաշփոթ
7․ Տրված դարձվածքներում կետերի փոխարեն գրե´ք կենդանիների անուններ։
· Թրջված ․․․դառնալ
· լեռը երկնեց՝ ․․․ծնեց
· իր ․․․քշել
· ․․․ գլուխը խալուն չի մնա
· ․․․ առաջ մարգարիտ լցնել
· քաղցր լեզուն․․․բնից կհանի
· ․․․քուն մտնել
· ․․․գլխին ավետարան կարդալ
· ․․․ ցեխից հանել
· ․․․ ականջում քնել
հավ,
մուկ,
էշ,
խոզ,
խոզ,
օձ,
արջ,
գայլ,
էշ,
ուղտ
8․ Ո՞ւմ նկատի ունի ժողովուրդը, երբ ասում է՝
առյուծի սիրտ կերած, անջուր ջրաղաց, անդուռ բերան, գրպանը ծակ, բարի քեռի, անհավատ Թովմաս․ վերնատունը դատարկ, գայլի բերանն ընկած գայլ, անմեղ գառ, անպոչ գդալ, ցամաք ձորի աղվես:
քաջ, դատարկախոս, բամբասող, չունևոր, անմեղ, կասկածամիտ, հիմար, խեղճացած, խելոք, անտեղի, նիհար
9․ Տրված գրաբար տեքստը փոխադրի՛ր աշխարհաբարի
Այր մի Էր տանուտԷր, որ տնկեաց այգի և ցանկով պատեաց զնա և փորեաց ի նմա հնձան և շինեաց աշտարակ․ և ետ զնա ցմշակս և գնաց ի տար աշխարհ, իբրև մերձեցաւ ժամանակ պտղոյ, առաքեաց զծառայս իւր առ մշակսն՝ առնուլ զպտուղս նորա։ Եւ կալեալ մշակացն զծառայս նորա՝ զոմն տանջեցին, զմովն սպանին, զոմն քարկոծեցին։ Յետոյ առաքեաց առ նոսա զորդի իւր և ասԷ, «թերևս ամաչեսցեն յորդւոյ աստի իմմԷ»։ Իսկ մշակքն իբրև տեսին զորդին, ասեն ընդ միտս․ «Սա՛ Է ժառանգն․ եկա՛յք, սպանցուկ զսա և կալցուկ զժառանգութիւն սորա»։ Եւ առեալ հանին զնա արտաքոյ քան զայգին և սպանին։ Արդ՝ յորժամ եկեսցԷ տԷր այգւոյն, զի՞նչ արասցԷ մշակացն այնոցիկ։ Ասեն ցնա․ «զչարսն չարաւ կորուսցԷ և զայգին տացԷ այլոց մշակաց, որք տացեն նմա զպտուղս ի ժամու իւրեանց»։
Մի տանուտեր այգի տնկեց, պատեց այն ցանկապատով, նրանում փորեց հնձան և աշտարակ պատրաստեց։ Այգին հանձնեց մշակներին և գնաց օտար երկրներ։ Երբ եկավ պտուղը հավաքելու ժամանակը, ուղարկեց իր ծառաներին մշակների մոտ, որպեսզի մշակներից բերեն բերքը։ Մշակները ծառաներից մի մասին տանջեցին, մի մասին սպանեցին, ոմանց էլ քարկոծեցին։ Նա կրկին ուղարկեց ծառաներ՝ այս անգամ ավելի շատ, սակայն նրանք կրկին նույն կերպ վարվեցին ծառաների հետ։ Հետո ուղարկեց իր որդուն և մտածեց, որ նրանից կամաչեն և նման կերպ չեն վարվի։ Մշակները երբ տեսան որդուն, իրենց մտքում ասացին «Նրա ժառանգին էլ սպանենք, ժառանգությանը տիրանանք»։ Նրանք որդուն հանեցին այգուց և սպանեցին։ Այդ ժամանակ տերն ի°նչ ասաց մշակներին։ Նրանց ասաց. «Չարը չարով կորցրեք» և այգին տվեց այլ մշակների, որպեսզի նրանք ժամանակին տան բերքը։
10․ Պատկերացրո՛ւ, որ դու հայտնվել ես մի անհայտ մոլորակում և նրա բնակիչներին պիտի պատմես մեր կրթահամալիրի մասին: Մի քանի նախադասությամբ գրի՛ր՝ ինչի մասին կպատմես․ չմոռանաս պատմել՝ Սեբաստացու օրերի հետ կապված ինչ նախագիծ (եր) ես իրականացնում կամ իրականացնելու։
Կրթահամալիրում սովորում եմ արդեն իսկ 2 տարի: Քոլեջի կյանքը լի է ճամփորդություններով, սեմինարներով, զրույց-քննարկումներով, ելույթներով և իհարկե պարով ու երգով։ Այս ամենը օգնում է ուսանողներին էլ ավելի հետքրքրությամբ և սիրով լի հաճախել դասընթացներից, դե իսկ դասավանդողների ընկերական փոխըմբռնումը երբեք ոչ մեկին չի թողնի աննկատ։